Ortopedi Hastalıkları ve Tedavisi

Ortopedi Hastalıkları ve Tedavisi

Romatoit Artrit

Romatoit Artrit, sebebi tam olarak belli olmayan bir hastalıktır. Öncelikle eklemleri etkiler. Nedenleri arasında ailesel genetik geçiş, bazı virüsler suçlanmaktadır. Kadınlarda erkeklerden 2 kat daha sık görülür. Genelde 30 yaş ile 60 yaş arasında başlamaktadır. Kronik bir hastalıktır. Hastaların % 80’inde sinsi ve hafif belirtilerle başlar. Genelde el ve ayaktaki küçük eklemlerde başlar. Başlangıcı genelde her iki el veya her iki ayak tutulumu şeklindedir. Eklemlerde ağrı, katılık ve şişlik ile ortaya çıkar. Bazen ani başlayan ateş, terleme ve beyaz kan hücrelerinde artış gibi belirtilerle ortaya çıkabilir. Sık olmamakla beraber diz, omuz gibi büyük eklemlerde ağrı ve şişlik ile de ortaya çıkabilir. El ve ayaklarda uyuşukluk, akciğer zarında sıvı birikmesi gibi eklem dışı bulgularla nadir de olsa ortaya çıkabilir.

Romatoit Artrit Belirtileri

Romatoit artrit hastalığında belirtiler 3’ e ayrılır. Genel vücut belirtileri, eklem belirtileri ve eklem dışı belirtiler.

1) Genel belirtiler:

• Ateş

• Halsizlik

• İştahsızlık

• Sinirlilik

• Terleme

• Huzursuzluk

• Kilo kaybı

2) Eklemdeki belirtiler:

• Eklemde şekil değişikliği ve bozukluk.

• Sabahları eklemlerde sertlik.

• El parmak ekleminde vücuda yakın olanlarda ağrı ve şişlik.

• Boyun eklemlerinde ağrı.

• Dizin arka bölümünde, portakal büyüklüğüne varabilen şişlikler.

• Ses kısıklığı ve nefes darlığı (gırtlak yapısını oluşturan eklem tutulumunda)

3) Eklem dışı belirtiler:

• Deri altında şişlikler (En sık dirsek arkasında el sırtında ve kafanın arkasında).

• Akciğer zarında sıvı.

• Damar iltihapları.

• Perikardit (Kalp zarında iltihabi durum)

• Ellerde uyuşmaya yol açan karpal tünel sendromu.

• Gözlerde kuruma ve kızarıklık.

• Ateş, lenf düğümlerinde büyüme, kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin sayısında düşme

Romatoit Artrit Tedavisi

• Fizik tedavi

• Steroit yapısında olmayan iltihap giderici ilaçlar

• Steroitler

• Altın tuzları

• Penisilamin

• Metotreksat

• Sulfosalazin

Gut Hastalığı

Gut hastalığı, eklemleri tutan bir hastalıktır. Erkeklerde daha sıktır. Genelde 40 yaşından sonra ortaya çıkmaktadır. %25’inde ailesel geçiş söz konusudur. Kanda ürik asit seviyesi artmıştır ve eklemlerde mono sodyum ürat denen kristal yapıda birikimler olmaktadır. Bu birikimler sadece eklemde değil böbrek ve deri altı dokularda da olabilmektedir. En sık ayak başparmağı, ayak bileği ve dizlerde görülür. Eklemlerde şişlik, kızarıklık ve ağrılar ile seyreder. Belirtiler genelde travma, uzun süren açlık veya ağır bir yemek sonrası ortaya çıkar. Hastalık ortaya çıktıktan sonra birkaç gün içinde düzelir fakat ilaçlar ile kontrol altına alınmaz ise tekrar eder. Tanı mikroskop altında eklem sıvısının incelenmesi ile konur.

Gut Hastalığı Belirtileri

• Kronik vakalarda töfüs denen şişlikler (En sık avuç içinde, ayak tabanında, ayak bileği arkasında, dirsek arkasında ve kulakta).

• Tutulan eklemde ağrı.

• Eklemde şişlik, kızarıklık.

• Böbrek tutulumu var ise hipertansiyon ve böbrek taşları.

Gut Hastalığı Tedavisi

• Kilo verme

• Diyet

• Alkolün kesilmesi

• Steroit yapısında olmayan iltihap giderici ilaçlar (diklofenak vb)

• Kolşisin (karaciğer yetmezliğinde verilmez)

• İndomethazin

• ACTH

• Steroit türevi ilaçlar

• Tedavi sırasında aspirin kullanılmamalıdır

Osteoartrit (Eklem Kireçlenmesi)

Türkçe ifadesi halk dilinde eklem kireçlenmesidir. Osteoartrit, dünyada en sık görülen eklem hastalığıdır. Eklemin kıkırdak yapısında Hafif bir erimeden veya tam kaybından oluşmaktadır. Eklem kıkırdağı incelmeye başlar ve zamanla kaybolur. Olay sadece eklem kıkırdağında değildir. Eklem kıkırdağı eridikçe eklemdeki yükün kemiğe daha çok yansıması ile kıkırdak altındaki kemik dokusunda kalınlaşmalar, çıkıntılar ve şekil değişiklikleri ortaya çıkar. Zamanla eklemin yapısı düzensizleşir ve bozulur. Bunun sonucunda ağrı ve hareket kısıtlılığı ortaya çıkar. Anne babasında osteoartrit olanlarda daha sık görülmektedir. Genelde 45 yaş sonrası ortaya çıkar. Sıklıkla diz, kalça, el, ayak eklemlerinde olmakla birlikte, vücudun diğer bütün eklemlerinde de görülebilir. Diz ekleminde görülen kadınlarda biraz daha sıktır. Aşırı kilolu olmak özellikle diz, kalça ve ayak bileği gibi vücudun yüküne direk maruz kalan eklemlerde osteoartrit oluşmasını kolaylaştırmaktadır. Ayrıca eklem yapısını bozan doğuştan kalça çıkığı gibi hastalıklar sonrasında gelişimi sıktır. Kaza ve travma sonrası eklem yapısının bozulması sonrasında osteoartrit oluşma şansı artmaktadır. Tanısını koyduran herhangi bir kan testi yoktur. Çekilecek röntgen filmleri ve hastanın hikayesi tanı koymayı kolaylaştırır. Tam düzelme sağlayacak herhangi bir tedavisi yoktur. Tedavideki amaç hareketteki kısıtlanmaları önlemek ve günlük yaşam sırasındaki ağrıyı azaltmaktır.

Osteoartrit (Eklem Kireçlenmesi) Belirtileri

• Eklem ağrısı.

• Eklemde zamanla artan hareket kısıtlılığı.

• Eklem hareketleri sırasında anormal sesler.

• Eklemlerde şişlikler.

• Uzun süre hareketsizlik sonrası harekete başlarken geçici tutukluk.

• Kas krampları ve eklem çevresi kaslarda güçsüzlük.

Osteoartrit (Eklem Kireçlenmesi) Tedavisi

• Kilo verme.

• Fizik tedavi.

• Eklem üzerine soğuk kompres uygulanması.

• Steroit yapısında olmayan iltihap giderici ilaçlar.

• Eklem protezleri (İleri derecede deformasyon oluşmuş ise).

Septik Artrit  

Septik Artrit, eklemin iltahabi bir hastalığıdır. Çeşitli mikroorganizmalar ile oluşabilir. Bakteriler, virüsler ve mantarlar septik artrite yol açabilir. Mikroorganizmalar ekleme değişik yollardan gelebilir. Kan yolu ile vücudun başka bir yerinden gelebileceği gibi ekleme komşu bir enfeksiyon odağından direk yayılım ile de bulaşabilir. Genelde tek eklem tutulmaktadır. En sık diz ve kalça ekleminde görülür. Eklemde ağrı, kızarıklık, hareket kaybı ve hastada ateş mevcuttur. Daha az sıklıkla omuz, ayak bileği gibi eklemlerde de görülebilmektedir. Dizde şişlik ve kızarıklık dışarıdan kolaylıkla fark edilebildiğinden tanı daha erken zamanda konabilmektedir. Hayatın hemen hemen tüm zamanlarında görülebilir. Damar yoluyla ilaç kullanan insanlar septik artrit açısında risk altındadırlar. Tanıda röntgen, MRI (manyetik rösenans görüntüleme), USG (ultrasonografik görüntüleme), kan tetkikleri kullanılabilir. Kesin tanı eklemden alınan sıvının incelenmesi ile konabilmektedir. Acil tedavi gerektiren bir hastalık olduğu unutulmamalıdır.

Septik Artrit Belirtileri

• Ateş

• Eklem ağrısı

• Eklemde kızarıklık ve ısı artışı

• Eklem hareketlerinde azalma

• Halsizlik

• Bulantı

• İştahsızlık

• Topallama

Septik Artrit Tedavisi

• Eklem içindeki iltihabın boşaltılması (ameliyat veya dışarıdan iğne ile)

• Antibiyotikler

• Eklemin istirahate alınması

• Fizik tedavi

Disk Henrisi

Disk hernisi, bel ve boyun ağrısının en sık nedenlerindendir. Halk arasında fıtık olarak bilinir. Günlük hayatta oluşturduğu sıkıntılar sebebiyle iş koşullarının da etkisi ile kişinin çalışmasını olumsuz yönde etkiler. Erkek ve kadınlar arasında hemen hemen eşit olarak gözükmekle beraber erkeklerde biraz daha sıktır. İnsan omurgasında bulunan beş adet bel omurunun ve yedi adet boyun omurunun aralarında disk olarak tariflediğimiz kemiğe göre daha yumuşak bir yapı bulunur. Fıtık denildiğinde bu yapının, anulus denen etraf zarının yırtılarak disk materyalinin omurilik sinir yapısına baskı yaptığı durum anlatılmaktadır. Bu fıtıklaşma sinir sistemine çeşitli seviyelerde baskı yapabilmektedir. Şüphelenildiğinde tanı için MR (manyetik rezonans) tetkiki gerekebilmektedir.

Disk Henrisi Belirtileri

• Bel veya boyun ağrısı.

• Bacaklara veya ayağa vuran uyuşma, yanma, güçsüzlük.

• Ellerde uyuşma ve karıncalanma.

• Elde ve kolda ağrı.

• Ayaklarda yanma ve uyuşma.

• Omuz ağrısı.

• Yürüyememe.

Disk Henrisi Tedavisi

• Fizik tedavi egzersizleri ile kas güçlendirme.

• Yatak istirahati.

• Steroit yapısında olmayan iltihap giderici ilaçlar.

• Kas gevşetici ilaçlar.

• Ameliyat ile sinirler üzerindeki baskının kaldırılması.