Herpes Zoster – Zona – Gece Yanığı

Herpes Zoster – Zona – Gece Yanığı

Herpes Zoster Etken :

• Hastalık Varicelle zoster virüsü ile bulaşır.
• Varicella virüsünün kısa ve uzun aralıklarla yenilenmesinden sonra veya eyleme geçişinde ortaya çıkar.

Herpes Zoster Bulaşma Yolu :

• Direkt temasla olmaktadır.
• Etkenle temas etmiş eşyalarla indirekt bulaşma olabilmektedir.
• Su çiçeğinden daha az bulaştırıcıdır. Bunun nedeni damlacık enfeksiyonu şeklinde bulaşma ihtimalinin oldukça düşük olmasındandır.

Herpes Zoster (Zona, Gece Yanığı) Bulaşma Süresi :

• Zonada bulaştırıcılık lezyonlar kabuklaşıncaya kadar devam eder

Herpes Zoster Kuluçka Süresi :

• 7-14 gündür

Herpes Zoster – Zona – Gece Yanığı Duyarlılık ve Direnç :

• İmmün sisteme baskılayan ilaçlar ve immün sistemi zayıflatan hastalıklar (lösemi , AIDS, sıtma, Tbc, lenfoma, mutiple myeloma) zonaya zemin hazırlar.
• Her yaşta görülebilirse de genellikle ileri yaşlarda görülür.
• Her mevsimde görülebilir.

Herpes Zoster – Zona – Gece Yanığı Belirtiler :

• Duyu sinirlerinin uzantıları boyunca özellikle göğüs ve yüz derisinde ağrılı veziküller oluşması ve ateşle belirgin enfeksiyöz hastalıktır.
• Hastalarda döküntünün oluşacağı yerde parestezi görülür.
• Döküntü tek taraflı makülopapüler şekilde başlar, bunu vezikül, püstül ve kabuklanma şeklinde döküntüler izler.
• Lezyonlar arka bölgelerden başlayarak ön bölgelere yayılır.
• Veziküllerin ortaya çıkışının 5. gününde kuruma ve kabuklanma görülür.
• Hastaların büyük bir kısmında herhangi bir iz kalmaz.
• Zona sinir köklerinin arka ganglionlarına yerleşir.
• Duyu sinirlerini tuttuğundan şiddetli ağrı olabilir.
• Facial sinirler tutulursa kalıcı facial paralaziler ve ağrılı facial lenfadenopati görülür.
• Hastalığın süresi 2- 3 hafta arasındadır.

Herpes Zoster Klinik Bulgular

• Zona ophtalmicus,
• encephalomiyelitis,
• visseral zoster ve
• kulak herpes zosteri şeklinde görülebilen klinik tabloları vardır.

Herpes Zoster (Zona, Gece Yanığı)  Teşhisi :

• Tipik döküntü görülen vakalarda tanı kolaydır.
• Klinik bulgu gösteren vakalarda bulgularla tanı konulabilir.
• Kesin tanı için veziküllerden örnek alınarak virüs izole edilebilir.

Herpes Zoster (Zona, Gece Yanığı) Tedavisi :

• Spesifik tedavisi yoktur, semptomlara yönelik tedavi yapılır.
• Sekonder enfeksiyonlar gelişirse, antibiyotik kullanılabilir.
• B vitaminlerine ağırlık verilmelidir.
• Ağrı için analjezikler önerilebilir.
• Döküntülerde antibiyotikli pomatlar kullanılabilir.

Herpes Zoster (Zona, Gece Yanığı) Komplikasyonlar :

• Facial paralizi, sepsis, körlük, kulakta ağı ve dış kulak yolunda veziküller olabilir.
• Veziküller immünusupresif kişilerde gangrenleşmeye  kadar gidebilir.
• Geçici paraliziler; idrar ve gaita retansiyonu olabilir.
• Visseral, pulmener, nörolojik ve hepatik tutulum ölümle sonuçlanabilir.

Herpes Zoster (Zona, Gece Yanığı) Hastalığında Bakım :

Herpes Zoster Hemşirelik Bakımı

• Yatak istirahatı ve analjezikler verilir
• Diyet protein, kalori ve özellikle B vitaminden zengin olmalıdır.
• Kaşıntı için kalaminli ve bikarbonatlı solüsyonlarla kaşıntı yerleri tampone edilir
• Pamuklu giysiler önerilir
• Ağrılı bölge antiseptik bir pudra ile pudralandıktan sonra pamukla kapatılıp elastik bandajla sarılırsa bu uygulama ağrıyı azaltabilir.

Herpes Zoster Korunma

• Aşısı yoktur
• Bulaşma yollarına yönelik önlemler alınmalıdır
• Sağlam kişiler ve hastanın ailesine bulaşma yolları ve korunması hakkında eğitilmelidir.