D Vitamini
D vitamini yağda çözünen bir vitamindir. D vitamini büyüme gelişmeyi etkileyen en önemli vitamindir. Fosforun ve kalsiyumun bağırsaklarda emilimini sağlamak için D vitamini şarttır. Vücudun kalsiyum emilimini arttırır ve kemiklerde kalsiyumun birikmesini sağlar. D vitamininin tamamını besinler sayesinde alamayız. Güneş ışığı tam bir D vitamini kaynağıdır. Aldığımız besinlerin ancak yüzde yirmilik bir kısmı D vitamini ihtiyacımızı karşılamaktadır. Kuvvetli kemik ve dişlerin oluşumu için önemli bir vitamindir. Vücudu kas zayıflığına karşı korur, normal bir kan pıhtılaşması için gereklidir, kalp atış ritmini düzenler ve kalsiyum, fosfor elementlerinin vücuttaki emiliminde kilit rol oynar. Özellikle çocuklarda büyümeyi önemli bir derecede etkilemektedir.
-D Vitamini Besinleri ve Faydaları
D vitamininin besinlerde çok az miktarlarda olduğunu belirtmiştik. Bu az olan kısmı da hayvansal gıdalar oluşturmaktadır. Bu besinleri sıralamak gerekirse;
1. Yumurta: Her gün yenilen bir yumurta D vitamininin yüzde dörtlük bir dilimini karşılayabilir.
2. Süt ve Süt Ürünleri: Bir bardak süt günlük D vitamininin yüzde on üçlük bir kısmını karşılayabilir.
3. Balık Yağı: Morina balığının ciğerindeki yağ günlük alabileceğimiz D vitamininin yaklaşık on altı katını içermektedir (100 gramı).
4. Ton Balığı: D vitamini ihtiyacının günlük olarak yüzde atmışını karşılayabilir (100 gramı).
5. Somon Balığı: En zengin D vitamini kaynağı diyebiliriz çünkü günlük D vitamini ihtiyacımızın yaklaşık yüzde doksanını sağlamaktadır.
Tüm bu besinlerin yayında en önemli faktör güneş ışınlarıdır. Her gün düzenli olarak belli bir miktar vücudunuz güneş ışınlarına maruz kalmalıdır. Sadece güneş ışığı bile D vitamininizin günlük ihtiyacını tamamlayabilir.
-D Vitamini Eksikliği
D vitamininin eksikliğine neden olan olayı sıralamak gerekirse; kalsiyum emilimini azaltıcı etkide bulunan ilaçlar, vücudun güneş almaması, düşük yağlı besinlerin sürekli tüketimi gibi sebepler D vitamininin vücutta eksik olmasını sağlar.
D vitamininin eksikliği en başta kemik ve kas yapısını etkilemektedir. Bunun yanı sıra, solunum yolları enfeksiyonu, halsizlik, eklem ağrıları, başın olağandan fazla terlemesi, kramplar, mesane sorunu, sürekli nükseden yorgunluk gibi rahatsızlıklara neden olmaktadır.
Özellikle çalıma alanlarının yeteri kadar güneş almaması halkımızın D vitamini eksikliğini yaşamasının en başlıca sebebi olarak sayabiliriz. Daha çok soğuk ülkelerde görülen bu hastalığın Türkiye gibi sıcak bir ülkede baş göstermesinin en önemli sebebi budur. Bunun yanı sıra güneş ışınlarından korunmak için kullanılan ‘güneş kremleri’de D vitamini eksikliğine neden olan diğer bir önemli faktördür.