Kabakulak Teşhisi Tedavisi
- Kabakulak Etken; Paramixovirus grubundan kabakulak virüsüdür. Soğukta enfeksiyon yapma özelliğini uzun süre koruyabilen bir virüstür.
- Kabakulak Bulaşma yolu; doğrudan damlacık yoluyla, dolaylı olarak ise solunum yolu sekresyonlarının kontaminasyonu ile bulaşma olabilir.
- Kabakulak Bulaştırıcılık süresi; parotis bezinin şişmesinden 1 hafta önce başlar ve şişlik geçinceye kadar (9) gün devam eder.
- Kuluçka süresi; yaklaşık 2-3 hafta, çoğunlukla 18 gündür.
- Kabakulakta Duyarlılık-direnç; kabakulak, sık olarak parotis ve bazen de diğer dış salgı bezlerinin ağrılı şişmesi ile oluşan virüs hastalığıdır. Kış ve ilkbahar aylarında sık görülür. Nemli, soğuk ve karanlık havaları seven bir hastalıktır. Toplu halde yaşanan yerlerde salgınlar yapabilir. Yazın sporadik olarak görülür. En sık 5-10 yaş arasında görülür. Hastalığı geçirmemiş olanlar ileri yaşlarda geçirebilirler.
- Kabakulak Belirtiler; Hafif ateş, kırıklık, boğaz ve baş ağrısıyla başlar. 12-24 saat süren prodromal dönemden sonra tek veya çift taraflı parotis bezi şişer. Yutmada güçlük ve kulak ağrısı olabilir.
- Kabakulak Teşhisi; parotis bezinin şişliği, şişliğe bastırıldığında ağrılı ve hamur kıvamında oluşu, kulak memesinin arkadan bakıldığında kalkık görünümü ile tanı konulabilir.
- Komplikasyonlar; komplikasyonların çoğu puberteyi geçmiş bireylerde oluşur.
Orşit; 10 yaşın altında nadirdir. İlk 2 haftada ortaya çıkar. Ateş, baş ağrısı, bulantı, kusma, karın ağrısı, testislerde şişme ve ağrı belirtileri görülebilir. Tedavide kortikosteroid kullanılır.
Oofarit; overler tek veya çift taraflı tutulabilir. Belirtiler orşitteki gibidir. Bazen genital yollarda kanamalar olabilir.
- Kabakulak Tedavisi; semptomatik tedavi uygulanır.
- Kabakulakta Bakım;
- Hastalara solunum izolasyonu uygulanır.
- Şişlik süresince hasta yatak istirahatine alınarak virüsün sinir sistemini tutması engellenir.
- Tükrük bezlerindeki ağrıyı azaltmak için analjezikler verilebilir.
- Ateşli dönemde ateşe yönelik önlemler alınır.
- Yutma sırasında ağrıyı azaltmak için sıvı gıdalar verilir, gerekirse hasta gavajla beslenir.
- Hastada kusma olabileceğinden yağlı, baharatlı yiyecekler verilmemelidir. Ayrıca sekresyonu arttırıcı (acı, baharatlı, ekşi) yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
- Kabakulaktan Korunma;
- Aşısı vardır. Kızamık, kızamıkçık ve kabakulak aşısı karma olarak uygulanır. 12. ayında bebeğe yapılır.
- Okula gidiyorsa 21 gün okula gönderilmez
- Yetişkin erkeklerde neden olabileceği infertilite ve sterilite komplikasyonlarından dolayı aşısı olmayan/çocuklukta bu hastalığı geçirmemiş kişilerin hastalarla teması önlenmelidir.
- Sağlamları korumak için sağlık eğitimi yapılır.