ince Bağırsak
Ostium pyloricum’dan, ostium ileale’ye kadar olan sindirim sistemi bölümüdür. Duodenum, jejunum ve ileum olarak üç bölümde incelenir. İnce bağırsağın mukozasında bulunan plikaların {plicae circulares, Kerckring valvleri), en uzunları jejunum’dadır. En fazla jejunum’la duodenum’un birleşme yerinde bulunur. lleum’un distalinde ve duodenum’un proksimalinde yoktur. İnce bağırsağın histolojik olarak en karakteristik özelliği villus intestinalis’lerdir. Villuslar, mukozanın ince bağısağın iç kısımlarına doğru olan vasküler uzantılarıdır. Duodenum ve jejunum’da büyük ve daha fazla sayıdadır. lleum’da daha küçük ve az sayıda olup, kalın bağırsakta yoktur. Duodenum’un submukozasında (özellikle pylorus’a yakın daha yoğun) bulunan bezlere Brunner bezleri (glandula duodenales) denir. Duodenum’a özgüdür. Noduli lymphoidei solitarii; tüm ince bağırsak mukozasının lamina propria’sında bulunan lenfoid kitlelerdir. En yoğun ileum’un distal bölümündedir. Noduli lymphoidei agregati (Peyer plakları); bağırsak mukozasının lamina propria’sındaki lenfoid doku toplanmalarıdır. lleum’da (özellikle terminal ileum) daha büyük ve çok sayıda olup, duodenum’da ve jejunum’un üst yarımında az sayıdadır.
DUODENUM
İnce bağırsağın en kısa, geniş ve hareketsiz bölümüdür. Dört bölümü vardır:
Pars Superior
En hareketli parçadır. İlk 2,5 cm lik bölümü intraperitonealdir. Üst kenarına ligamentum hepatoduodenale, alt kenarına da omentum maİus tutunur.
Pars Descendes
Ductus choledochus ile ductus pancreaticus, duodenum’un duvarının arka iç bölümünden geçerken birleşip, ampulla hepatopancreatica (Vater ampullası) adı verilen bir genişleme yaparak papilla duodeni major’un tepesine açılır. Ampulle hepatopancreatica’da, musculus sphincter ampullae (Oddi sfinkteri) adı verilen bir sfinkter bulunur.
Pars Horizontalis (inferior)
Ön tarafı; radix mesenteri ve arteria vena mesenterica superior, arka tarafı; vena cava inferior, aorta abdominalis, sağ ureter ve sağ gonadal damarlar (arteria vena testicularis ya da ovarica) ile komşudur.
Pars Ascendens
L2 vertebranın üst kenarının seviyesinde jejunumla birleşir. Birleşme yerinde gösterdiği kıvrıma flexura duodenojejunalis denir. Diyafragma’nın crus dextrum’undan, flexura duodenojejunalis’e uzanan çizgili ve düz kas lifleri ile fibröz dokudan oluşan m. suspensorius duodeni (ligamentum suspensorium duodeni, Treitz kası ya da ligamenti), fleksura’yı pozisyonunda tutar. Bu kasın kasılması, açıyı genişletir ve bağırsak içeriğinin hareketini kolaylaştırır.
Duodenum’un Arterleri (Duodenum’u Besleyen Atar Damarlar)
Ön bağırsak ile orta bağırsak arasındaki sınır duodenum’dan geçer. Duodenum’un üst yarısı turuncus coeliacus’un dallarından alt yarısı arteria mesenterica superior’un dallarından beslenir.
- Arteria gastroduodenalis (Truncus coeliacus’un arteria hepatica communis’inden gelir)
- Arteria pancreaticoduodenalis superior (arteria gastroduodenalis’in dalıdır)
- Arteria pancreaticoduodenalis inferior (arteria mesenterica superior’un dalıdır)
JEJUNUM – ILEUM
Flexura duodenojejunalis’ten başlayarak ostium ileale’de sonlanır. Proksimalde kalan yüzde 40’ı jejunum, geriye kalan yüzde 60’ı ileum’dur. Jejunum; ileum’dan daha kalın duvarlı, daha büyük çaplı, damardan daha zengin, rengi daha kırmızı, vasa recta’ları daha uzun, arteria arcuata’ları daha büyük, plica circularis’leri daha büyük, daha uzun ve sık, villus intestinalis’leri daha büyüktür. İleum; daha uzundur. Noduli lymphoidei solitarii ve noduli lymphoidei aggregati (Peyer plakları) adı verilen lenf kitleleri, daha büyük ve daha fazla sayıdadır. Mezenteryum’undaki yağ dokusu ve arkuat arterlerin sayısı daha fazladır. Jejunum ve ileum’u saran mesenterium yapı, radix mesenteri adı verilen bir bağ ile karın arka duvarına tutunur. Radix mesenteri, soldan-sağa doğru oblik bir seyir gösterir. Radix Mesenteri’nin Önden Çaprazladığı Anatomik Yapılar
- Duadenom’un horizontal parçası (üçüncü parçası)
- Aorta abdominalis
- Vena cava inferior
- Sağ üreter
- Sağ musculus psoas major Radix mesenteri sadece arteria vena mesenterica superior’u arkasından çaprazlar.
Jejunum ve lleum’un arterleri
Arteria mesenterica superior’un dalları tarafından beslenir.
- Arterie jejunales
- Arterie İleales
İnce Bağırsağın Sinirleri
Parasempatikleri nervus vagus’tan, sempatikleri T9-10’dan gelir. Bu sinirlere ait bağlar önce plexus coeliacus (Çölyak pleksusu)’a gelir. Buradan çıkıp kas tabakalarının arasından plexus mesentericus (Auerbach pleksusu)’u oluşturur. Bu pleksustan çıkan bağlar da, submukozada plexus submucosus (Meissner pleksusu)’u yapar.
