Kadınlarda Kısırlık Testi
Kısırlık şüphesi ile doktora baş vurulduğunda doktorun ilk yapacağı şey anne adayını dinlemek olacaktır. Anne adayının adet dönemleri, daha önce başka bir evlilik geçirmişse, bu beraberlikten olan gebelikleri, gebe kalmaya sorun olabilecek bir rahatsızlık geçirip geçirmediği gibi bir dizi sorunun cevaplarını alacaktır. Bu bir şekilde rahatsızlığın tarihçesini çıkarmaktır.
Ancak bu yapıldıktan sonra doktor bir takım testlerin yapılmasını isteyecektir.
Peki nedir yapılacak bu kısırlık testleri?
Kısırlık Kan testleri
Eğer doktora verilen bilgiler, düzenli bir şekilde yumurtlama olmadığını gösteriyorsa, bu durumda bir kan testi istenecektir. Bu test ile yumurtlama döneminden sonra ne kadar progesteron hormonu üretildiği ölçülür.
Progesteron, kadınlarda ön hipofizden salgılanan lutein yapıcı hormonun (LH) kontrolu altında yumurtalıklardan salgılanan bir cinsiyet hormonudur. Bu hormon, adet döngüsü, gebelik ve embriyonun yaratılmasında önemli bir rol oynar. Test sonuçlarına göre rahimde yumurtlama olup olmadığına karar verilir.
Bu test genellikle adet döneminin 21, 22 ve 23. günlerinde yapılır.
Histerosalpingogram
Tüplerin çalışıp çalışmadığını anlamak için yapılan bu test sırasında, rahim ve döl yatağı incelenir ve olası anormallikler belirlenmeye çalışılır. Bu şekilde hem dölyatağı borularında açık bir kanal olup olmadığı hem de rahimde bir yara dokusu ya da tümör olup olmadığı ortaya çıkarılır.
Bu test yapılırken anne adayının rahminin en alt kısmına, vajinaya açılan bölüme ince bir tüp yerleştirilir. Buradan röntgen ışınlarını geçirmeyen boyalı bir ilaç enjekte edilir. Bu ilaçlı sıvı rahme ve dölyatağı borusuna doğru akar. Bu şekilde herhangi bir anormallik olup olmadığını gösterir.
Ultrason
Yumurtalıkları ve rahimdeki bozuklukları kontrol etmek için ultrason da kullanabilir. Bu yöntem kadın hastalıkları alanında vazgeçilmez bir görüntüleme yöntemidir.
Bu yöntem kullanılarak, yumurtalıkların boyutu ölçülebilir. Varsa yumurtalıklarda bulunan kistlerin boyutu, yapıları ve özellikleri değerlendirilebilir. Kistlerin iyi huylu veya kötü huylu olup olmadığı belirlenebilir.
Yine bu yöntemle, rahmin boyutları ve yapısı, homojen olup olmadığı görülebilir. Kistler varsa boyutları ve bulunduğu yerler belirlenebilir. Rahmin en iç tabakası gözlenebilir. Varsa doğuştan olan rahime ait bozukluklar değerlendirilir.
Endometriyal Biyopsi
Rahmin iç tabakasından patalojik inceleme için bir parçanın alınması işlemidir. Laboratuvarda mikroskop altında yapılacak incelemede, anne adayının rahminin embriyonun tutunması için bir sorun taşıyıp taşımadığına bakılır.
Rahimden parçanın alınması lokal anestezi veya genel anestezi ile yaklaşık on dakikada yapılabilir. Lokal anestezi ile yapılırsa anne adayı işlemden hemen sonra ayağa kalkabilir. Genel anestezi ile yapılırsa işlemden sonra bir iki saat dinlenmesi gerekir.
Histereskopi
Bu yöntemde vajinadan içeri, rahim içinde doğru optik bir alet yerleştirilir. Bu alet yardımıyla rahim ağzı ve rahim boşluğu izlenir.
Rahim içinde oluşan yapışıklıklar hamile kalamama, düşük yapma ya da adet düzensizliklerine neden olabilir. Bu yöntem kullanılarak bu yapışıklıkların açılması sağlanır.
Laparoskopi
Genel anestezi ile yapılan bir işlemdir. İnce bir teleskop, göbek deliğinden karın içine doğru sokulur ve karın içi organların görüntülenmesi sağlanır. Bu işlemde karın içi aydınlatılarak, problem veya rahatsızlıklar doğrudan gözlenir ve gerektiğinde yardımcı aletler kullanılarak tedavi işlemi yapılır.
Evde kısırlık testi
Son zamanlarda artık evde de kısırlık testi yapılabiliyor. Bu testler eczanelerden alınacak bir kit yardımıyla yapılıyor. Bu testlerden anne adayı için olanı, idrar analizine dayanır. Yaklaşık bir saat içinde sonuç alınabilir. Test, anne adayının idrarında FSH hormon düzeyine dayanılarak kısırlığı belirlemeye yöneliktir. Aslında bu test doğrudan FSH hormon seviyesi ölçmez, sadece idrardaki seviyesi hakkında kabaca fikir verir.