Mitral Yetmezlik ve Mitral Darlık

Sağlıklı ve normal kalp kapakları, kanın kalp içinde akışını kolaylaştıran bir özelliktedir. Kalpteki atriyumlar (üstte kulakçıklar) ventriküller (altta karıncıklar) arasında olan mitral ve triküspit adı verilen kapaklar kanın kalpteki tek tönlüü akışını sğlayarak geri kaçmasını ölerler. Kalbin yapısında 4 kapak bulunmaktadır ve mitral kapak hariç hepsi üç yaprakçıklı yapıdayken mitral kapak iki yaprakçıklı yapıdadır. Bu kapaklar şu şekilde adlandırılmıştır; Triküspit kapak (sağ tarafta sağ atriyum ve ventrikül arasında), mitral kapak (sol tarafta sol atriyum ve ventrikül arasında), pulmoner kapak (sağ ventrikül alttaki karıncık ile akciğer arteri arasında), aort kapağı (sol ventrikül alltaki karıncık ile aort arteri arasında)

Kalp kapağı hastalıklarında darlık (stenoz) oluşmuşsa, kanın ileri akışında sorunlar ortaya çıkar. Yetmezlik (regürjitasyon) oluşmuşsa, kapağın tam kapanamaması nedeniyle kanın geriye doğru kaçması ortaya çıkar. Eğer aynı kapakta hem stenoz hem de yetmezlik varsa miks lezyon olarak adlandırılır.

Mitral Yetmezlik ve Mitral Darlık

Kapaklardaki fonksiyon bozukluğu kalbin çalışmasını artırır. Örneğin yetmezlikte kalp geri kaçan kanıda pompalayabilmek için, stenozda ise biriken kanı ileriye itebilmek için daha fazla çaba sarfeder. Kalp kasının bu duruma yanıtı ise genişlemede büyüme şeklinde olur.

Kalp kapağı hastalıklarında neden genellikle A grubu Beta-Hemolitik Streptekokların oluşturduğu ateşli romatizma(romatik fever)’dır. Sıklıkla 10 yaşlarında ortaya çıkan bu hastalık kalbin tüm kapaklarında inflamasyona yol açar ve buna pankardit denir. Yaşlanmayla birlikte kapakta kalınlaşma, darlık ve şekil bozuklukları meydana gelir.

Romatizmal hastalıklar en çok mitral kapağı ve aort kapağını hedef alır. Kapak hastalıklarına neden olan diğer faktörlerin içinde doğumsal bozukluklar ve kalbe gelen damarların tıkanıklığı söz konusudur.

   MİTRAL DARLIK (STENOZ)

Mitral darlığın nedeni genellikle romatik fever’dır. Mitral darlık vakalarının 2/3’ünü 45 yaş altı kadınlar oluşturmaktadır. Mitral darlıkta, kapak yaprakçıklarında yapışıklık, çekilme hareketsizlik ve sonucunda daralma görülür. Tüm bu nedenlerle kanın sol atriyumdan(üst kulakçık), sol ventriküle(alt karıncığa) geçisi engellenmiş olur. Bunun sonucunda da sol üst kulakçık olan atriyumda kan birikmeye başlayarak bu kulakçığın büyümesine sebep olur.

Mitral kapağın darlığının oluşumu buna bağlı sorunların ortaya çıkması uzun yıllar alır. Belirti ve bulgular darlığın derecesine göre değişebilir. Aniden görülebileceği gibi yavaş yavaş da oluşabilir. Eforlu hareketler sonucu nefes almada zorluk ve yorgunluk genellikle mitral darlığın en sık görülen belirtileridir. Öksürük ve çarpıntı ise diğer belirtiler arasındadır. İlerlemiş mitral darlıkta sağ kalp yetmezliği ve buna bağlı olarak karaciğer büyümesi(hepatomegali) gözlemlenir. Sol atriyumda(kulakçıkta) biriken trombüslerin kapağı tamamen tıkamasına bağlı olarak ani ölümler gerçekleşebilmektedir.

Mitral darlığın tedavisinde cerrahi yönteme başvurulabilir. Kapalı ve açık mitral kapak tamiri ya da kapak değişimi yapılan cerrahi girişimler arasındadır.

   MİTRAL YETMEZLİK

Mitral kapağın tam kapanamaması sonucu, sistol sırasında(kalbin kasılma evresinde) kanın sol alt karıncıktan(ventrikülden), sol üst kulakçığa(atriyuma) geri kaçması durumudur. Mitral yetmezlik sıklık olarak mitral darlıktan daha az görülmektedir. Romatizmal kal hastalıkları burada da ilk sırada yerini almktadır. Mitral kapağın doğumsal anomalili oluşuda ayrı bir nedendir.

Mitral kapağın sertleşmesi, çekilmesi,küçülmesi ve tam kapanamaması sonucu kalbin kasılması sırasında büyük bir hızla sol alt karıncığa atılan kanın bir kısmı sol üst kulakçığa geri kaçar. Kalp bu durumu düzeltebilmek için üst kulakçığı büyümesine engel olamaz. Fazla miktarda kanın gelmesine bağlı olarak sol alt karıncığın kasılmasında bozulmalar oluşur. Bunun sonunda aortaya pompalanan kanın azalmasına bağlı olarak  kardiyak output(kalbin sol ventrikülden 1 dakikada dolaşıma pompalanan kan miktarı) düşer. Bunun sonucu olarak kişide taşikardi(hızlı nabız) ortaya çıkabilir.

Mitral yetmezliği olan hastalarda genellikle kardiyak outputun düşmesine bağlı olarak yorgunluk, hareket etmeyle gelen nefes almada zorluk ve öksürük gözlemlenir.

Mitral kapak yetmezliği tıbbi ve cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilen bir hastalıktır. Yetmezlikte ve darlıkta pıhtı oluşumunu engelleyici ilaç tedavileri, aritmik durumu engelleyici antiaritmik ilaçlar uygulanabilir. özellikle cerrahi işlemden sonra hastaya kan sulandırıcı ilaçların kullanılması önemlidir. Bu ilaçların en önemlilerinden biri coumadin 5 mg tabletlerdir. Gerek görüldüğünde aspirin ek olarak başlanabilir.