Somatizasyon Bozukluğu Belirtileri Tedavisi

Somatizasyon Bozukluğu Nedir

Yapılan fiziki muayene ve laboratuvar bulguları sonucunda tıbbi hastalıkların herhangi biriyle açıklanamayan birçok somatik semptomun (normal tıbbi hastalık belirti seyriyle uyum sağlamayan) bir arada bulunmasıyla karakterize olan bir hastalıktır. Birçok sistemi yakından ilgilendiren, canlı, bir miktar abartılı, çok sayıda fiziksel belirtiyle beraber seyretmesi tipik özelliklerindendir.

Epidemiyoloji

Somatizasyon bozukluğunun gene popülasyondaki yaşam boyu prevelansının binde bir ile beş arasında olduğu bildirilmektedir. Kadınlarda erkeklere oranla 5- 20 kat daha fazla görülmektedir. Daha çok eğitim düzeyi ve maddi durumu düşük kişilerde görülür. Çoğunlukla genç yaşlarda başladığı tespit edilmiştir.

Somatizasyon Bozukluğu Teşhisi

Somatizasyon başlıca özelliği yineleyen nitelikte olmasıdır. Yani tedavi sonrası normal duygu durum seviyesine gelinmesinden sonra, basit tetiklemeler ile tekrar ortaya çıkabilmektedir.

Somatizasyon Bozukluğu Belirtileri

Somatizasyon Bozukluğu Belirtileri Tedavisi

Bu tip hastalarda değişik sistemleri ilgilendiren birçok yakınma mevcuttur. Hastalar ayrıntılı, ancak niteliği belirsiz, kesinlik hali taşımayan, tutarsız ve karmakarışık tıbbi öyküler içerisindedir. Yakınmalarını genellikle renkli ve abartılı olarak anlatırlar. En sık olarak görülen belirtiler arasında baş, karın, sırt, eklem, ekstremiteler, göğüs, rektum, menstruasyon ağrıları gözlenir. Bunlara yutma güçlüğü, halsizlik, bulantı, şişkinlik, kusma, ishal, cinsel isteksizlik, ereksiyon, ejekülasyon, menstruasyon düzensizliği gibi belirtiler eşlik eder.

Ayırıcı tanıda dikkat edilmesi gereken en önemli husus, tıbbi hastalıkların dışlanıyor olmasıdır. Anemi, multiple skleroz, kronik enfeksiyonlar, romaroid artrit vb. birçok hastalıkta da vücudun farklı sistemlerini ilgilendiren çok sayıda yakınma ortaya çıkabilir. Somatizasyon bozukluğunu diğer hastalıklardan ayıran temel ayırıcı belirtiler şunlardır:

1.  Tüm tıbbi hastalıkların başınca fiziksel bulgu ya da laboratuvar bulgusu görülmemesi mümkündür. Tıbbi hastalıklarda zaman içerisinde bulgular yavaş yavaş ortaya çıkmaya başlar. Ancak somatizasyon bozukluğunda yıllar geçmesine karşın hiçbir fiziksel ya da laboratuvar bulgu görülmez.
2.  Hastalık şüphesi taşıyan hastaların tetikler yapıldığında ve herhangi bir patoloji ile karşılaşılmadığında rahatlaması ve bulunduğu duygu durumdan çıkması beklenir. Ancak somatizasyon bozukluğu olan hastalar, patolojik bulgu çıkmadıkça rahatlamaları beklenirken, daha sıkıntı bir duygu durum içerisine girerler.
3.  Yakınmalar hastanın hayal gücü doğrultusunda ortaya çıkar ve hiçbir hastalığın belirtilerine uyum göstermez. Yani hastalık belirti süreci, uyumsuz olarak seyreder.

Somatizasyon bozukluğu olan hastalarda tam iyileşme nadir olarak görülen bir durumdur. Daha çok anlık tedavi yöntemleriyle bu rahatsızlık baskılanır.

Somatizasyon Bozukluğu Tedavisi

Somatizasyon bozukluğunda ilaç tedavileri ile tedavinin yeri yok denecek kadar azdır. Bu tip tedavi yöntemi hastanın ilaç olgusuna saplantılı bir şekilde bağlandığı durumlarda plasebo olarak verilir. Depresyonun eşlik ettiği olgularda antidepresan ilaçlar kullanılabilir. Benzodiazepin türü ilaçların yararlı olduğunu ileri süren tıbbi çalışmalar olmasına karşın, bu ilaçların bağımlılık yapma potansiyeline karşı sürekli kullanmaları engellenmektedir.

1.  Bu hastalar tek bir hekim tarafından izlenmelidir. Hasta – doktor güven duygusunun tam olarak oturtulması açısından bu durum çok önemlidir.
2.  Hasta düzenli olarak kontrollere gelmeli ve hastaya düzenli randevu sistemi çerçevesinde gereken iletişim kurularak takip edilmelidir.
3.  Her yeni kontrol muayenesinde yeni oluşabilecek belirtilere karşı kısa bir fizik muayenenin yanı sıra derin psikiyatrik sorgulama da yapılmalıdır.
4.  Hastanın yakınmaları her defasında aynı yakınmalardan bahsediyor olsa da dinlenmeli, hastayla olan iletişim koparılmamalıdır.
5.  Hastaya yapılan her işlemle ilgili açıklayıcı bilgiler verilmelidir. Tedavi sürecinde kaygı duygu durumundan uzaklaşması sağlanmalıdır. Hekim tarafından uygulanan tüm tedavilere tam bir güven duygusuyla yaklaşabilecek duruma geldikten sonra bu hastalığın tam tedavisi mümkün olabilmektedir.

Günümüzün en yaygın anlayışı “ psikiyatriste gitmek deliliktir” anlayışıdır. Oysa ki her insan belirli zaman döngüleri içerisinde psikolojik ve psikiyatrik desteğe ihtiyaç duyabilmektedir. Somatizasyon bozukluğu olan hastalarda da bu duruma yaklaşımın değiştirilmeye çalışılması tedavinin başlayabilmesi ve tedavi sürecinin iyi geçebilmesi açısından en önemli faktördür.