Alerji Nedir, Anaflaktik Şok Nasıl Gelişir

Alerji Nedir, Anaflaktik Şok Nasıl Gelişir

Alerji Nedir?

Alerji, Yunancada normal olmayan reaksiyon, değişik reaksiyon anlamına gelen bir kelimedir. Alerji, anormal aşırı duyarlılık durumları için kullanılır.

Alerji, vücudumuzda bulunan sistemlerden herhangi birinde etki göstererek aşırı duyarlılık durumu oluşması olarak adlandırılabilir. Bu durum basit belirtiler (döküntü, kaşınma) gibi kendini gösterebildiği gibi, hayati fonksiyonlarımızı kısıtlayacak ve hayati tehlikeye neden olabilecek anaflaktik şok denilen tabloya da neden olabilir.

Alerjinin kaynağı alerjenlerdir. Alerjenler her türlü kimyasal ya da organik madde olabilir. Ancak yapılan araştırmalar belli başlı alerjenlere vücudun daha aktif reaksiyon gösterdiğini belirlemiştir. Bunlardan en sık karşılaşılanları polen, fındık, fıstık, pudra alerjenleridir. Özellikle sağlık çalışanlarını yakından ilgilendiren pudra alerjeni, bu alerjene reaksiyonu bilinen kişiler için rahatsız edici nitelikte olabilir. Bu sebeple piyasada pudrasız eldivenler bulunmaktadır.

Günümüz teknolojik gelişmeleriyle, enfeksiyon hastalıkları azaltılmış ama aynı oranda alerjik rahatsızlıkların arttığı gözlemlenmiştir. Bunun sebebi, suni ve işlenmiş gıdaların tüketilmesi ve kimyasal bileşenleri çokluğu olarak açıklanabilir. Bu durumda insanların alerjenlerle daha sık karşılaşmasına ve alerjik durumların daha fazla ortaya çıkmasına sebep olmaktadır.

Alerji durumunda, alerjenlere her seferinde gösterilen reaksiyonlar farklılık gösterebilir. Yani çok büyük bir dozda alınan alerjen reaksiyon göstermezken, aynı kişisel daha küçük bir doz reaksiyona sebep olabilmektedir. Buna en iyi örnek penisilin alerjisi ile verilebilir. Penisiline aşırı duyarlılığı olduğu bilinmeyen hastalarda uygulanan penisilin, 100 uygulamada reaksiyon göstermezken, 101’nci uygulamada reaksiyona sebep olabilir. Alerjinin vücut temel sistemlerini etkileyerek, hayati fonsiyonlara zarar verdiği ve hayati tehlikeye sebep olduğu duruma anaflaktik şok denir.

Anaflaktik Şok Nasıl Gelişir?

Anaflaktik şok, vücuttaki alerjene karşı gerçekleşen reaksiyonun, hayatı tehdit edecek şekilde olanıdır. Kısaca Anaflaksi olarak adlandırılır. Bu durumda, vücutta aşırı kızarıklık hali ile dilin şişmesi en sık görülen belirtilerdir. Şişen dil solunum yolunu tıkayarak apneye (solunum durması) sebep olur ve müdahale edilmezse hastanın kaybıyla sonuçlanır. Bu tip bir durumda deri altı ya da kas içerisine 0,5cc adrenalin verilir. Bu sayede vücutta adrenerjik sistem uyarılarak belirtilerin ortadan kaldırılması ya da kısmen azaltılması sağlanır. Bu sayede hayati fonksiyonlar desteklenebilir bir duruma sokulmuş olur. Solunum desteği ve ilaç uygulamaları ile hastanın standart yaşam fonksiyonlarına dönmesi sağlanır.

Tıbbi anlamda yapılan en büyük yanlış halk arasında “iğneci” olarak adlandırılan ve kas içi enjeksiyonun nasıl yapılacağını bilen insanlara, tıbbi olmayan ortamlarda enjeksiyon yaptırılmasıdır. Bu durum yasal olmamakla beraber, bu tip uygulayıcıların büyük bir kısmı sadece kas içi enjeksiyonu bilmekte ve uygulama sonrası oluşabilecek yan etkilere (alerji vb.) yapılacak müdahalelerde yetersiz kalmaktadır. Yani oluşabilecek bir ilaç alerjisi ölümcül sonuçlar doğurabilmektedir. Bu sebeple tüm tıbbi uygulamaların ki bunların başında ilaç uygulamaları gelmektedir, tıbbi ortamlarda, uygun koşullarda ve yasal olarak bu uygulamayı yapmaya yetkili personel tarafından uygulanması hayati önem taşımaktadır. Geçmişte bu durumla çok sık karşılaşılmaktaydı. Çünkü ülkemizde tıbbi alanda fazla bir gelişim sergilenmemiş ve yetersiz düzeydeydi. İnsanlar sağlık teşkillerine uzun yollar kat ederek gitmek durumunda kalabilmekte ya da sağlık teşkillerinin işleyişinde birtakım sorunlar bulunmaktaydı. Günümüzde bu sorunlar tam olarak ortadan kaldırılmamakla birlikte, gelişen tıbbi imkanlar ve tıbbi tesislerin çokluğu sayesinde bu tip vakaların sayısı minimum seviyeye indirilmiştir.

Anaflaksi, sonucu ölüm olabilecek bir durumdur. Bu sebeple bu tip bir durumla karşılaşıldığında en yakın sağlık kuruluşuna müracaat edilmesi gereklidir. Ayrıca ülkemizde tüm insanların temel ilkyardım düzeyinde ilkyardım eğitimi alması da bu ve buna benzer durumlarda yapılacak müdahaleleri hızlandıracaktır.