Kolera Belirtileri Teşhisi Tedavisi
Kolera Hastalığında Etken
- Etken vibrio cholearae’dır. Gram (-), 56C ye 15 dakika dayanabilen, mide asidinde birkaç dakikada ölen, kuruluğa, güneş ışığı ve tüm dezenfektanlara karşı dayanıksız olan ve kolayca ölebilen bir vibriondur.
- Salgıladığı ekzotoksin bağırsak epitelini döker ve bağırsaktan izotonik sıvı salgılanmasına-dehidratasyona yol açar.
Kolera Hastalığının Bulaşma Yolu
- Hastalık fekal oral yolla bulaşır.
- Sularla epidemiler yapar. Kontamine süt ve ürünleri, çiğ yenen sebze ve meyveler bulaştırmada çok etkilidir.
- Enfeksiyon kaynağı hastaların gaita ve kusmuğudur.
Bulaşma süresi; kesin olarak bilinmemektedir. Portörlük önemlidir.
Kuluçka süresi;
- 1-3 gün bazen birkaç saatten 5 güne kadar uzayabilir.
Epidemiyoloji;
- Mide asidine dayanıksız olduğunda midesi sağlam olanlarda az, alkoliklerde, mide rahatsızlığı olanlarda, aklorhidri, fazla yemek yeme alışkanlığı olanlarda daha fazla görülür.
- Yaz aylarında fazladır.
- Alt yapısı bozuk olan bölgelerde epidemiler yapabilir.
Kolera Belirtileri
- Çoğu kez ani olarak başlar ve hızlı seyreder. Hastalarda çoğunlukla ateş yoktur.
- Ani eforsuz kusma ve ishal görülür.
- Bazen kolik olabilir, gaita pirinç suyu görünümünde ve kıvamındadır.
- Dışkılama gurultu ile ani olarak boşalır. Günde ortalama 20 kez dışkılar, bazen günde 30 kez eforsuz dışkılama da olabilir, kaybedilen sıvı 15-20 lt kadardır. Hastalığın ağır seyirli olan bu şekline kolera nostras denir.
- Bu sırada hastada kusmada başlar. Kusma pirinç suyu görümünü alır.
- Hızlı su ve elektrolit kaybı olur.
- Hastada ses kısıklığı, kulak çınlaması ve işitme bozuklukları gelişebilir. Gözlerde ve fontoneller kapanmamışsa fontoneller çöküklük olur.
- Deri turgorunun bozulması sonucu eller buruşur (Çamaşırcı eli).
Kolera Hastalığının Klinik şekilleri:
- Asemptomatik kolera
- Kolera diyaresi
- Hafif kolera(kolerin)
- Kolera gravis
- Kolera sikka
- Tifoid kolera
asemptomatik kolerada; dışkıda sadece kolera vibronları bulunur.
Kolera diyaresinde; besin zehirlenmesi şeklinde seyreder.
Kolerin; hafif belirtileri vardır.Tedavi gerekebilir.
Kolera gravis; kolera belirtilerinin yaşandığı kolerinden daha şiddetli tablodur.
Kolera sikka; koleranın en ağır şeklidir. Ani gelişir. Kollaps, şok, ölüm olabilir.
Tifoid kolera; 38-39C ateş, dalgınlık, bilinç bulanıklığı nedeniyle tifoyu andıran tablodur.
Tanı; erken tanı dışkıda vibrio üretilmesiyle ve klinik tablo ile konur.
Kolera Tedavisi
- Tedavi mutlaka hastanede yapılmalıdır.
- Amaç hastanın kaybettiği sıvı ve elekrolitlerin yerine konması, dehidratasyon ve asidozun önlenmesidir.
- Antibakteriyel tedavide ise kloramfenikol veya tetrasiklinler kullanılabilir.
Komplikasyonlar;
- Dehidratasyon sonucu oligürü, anüri, böbrek fonksiyonlarında bozulma, lober pnömoni, abortus, dekübütüs yaraları, gangrenler, nevrasteni, melankoli, delirium gibi ruhsal preblemler, sepsis, dolaşım yetmezliği, asidoz, koma ve ölüm görülebilir.
Kolera Hastalığında Bakım
- Kolera tanısı konulan hastanın hastanede yatarak tedavisi sağlanmalıdır.
- Özel oda ve özel yatağa yatırılır.
- Enterik izolasyon önlemleri alınır.
- Tanı için kusmuk ve dışkı örneği alınarak laboratuara gönderilir.
- Yaşam bulguları sık aralıklarla alınır ve şok yönünden hasta takip edilir.
- Şok tablosu gelişen hastalarda kalın uçlu iğnelerle hızlı sıvı replasmanı yapılır.
- Dolaşım bozulduğundan Üşüme görülebilir. Isıtıcı battaniye veya termoforla hasta ısıtılır.
- Kısa sürede oluşabilecek pişik ve tahrişlerden hastayı korumak için sık aralıklarla perine tuvaleti yapılır.
- Hastada yatak yaralarının gelişmesini önlemek için sık aralıklarla pozisyon değiştirilir.
- Hasta atıkları dezenfekte edilir ve vektörlere karşı dikkatli olunur
Kolera Hastalığından Korunma
- Uluslararası bildirimi zorunludur.
- Epidemileri önlemek için kaynak bulunmalıdır.
- Hasta ile teması olanlar ve kolera bölgesinden gelenler 5 gün süre ile karantinaya alınır.
- Sular dezenfekte edilir.
- Kanalizasyonlara salgın durumlarında çamaşır suyu veya kireç dökülmeli, koleradan ölenler kireç sütü üzerine gömülmelidir.
- Kişisel hijyen konusunda eğitim yapılır.
- Hasta ile teması olanlara koruyucu olarak 1-5 gün tetrasiklin verilir.
- İdrar, dışkı 2 saat süreyle %5 fenol veyaformalinde tutularak, çarşaflar kaynatılarak dezenfekte edilir.
- Karasineklerle savaşılır.
- Salgınlarda aşı yapılır(ölü aşı,derialtı,4-6 ay koruyucu, maliyet?)
- Uluslararası önlemlerde ülkeye giriş çıkış yasaklanır. İhracat durdurulur.